13/8/2024 (TuDuyThietKe.Edu.vn) – Trong thế giới kinh doanh ngày càng cạnh tranh và biến động, doanh nghiệp luôn tìm kiếm những phương pháp mới để nâng cao hiệu suất, đổi mới sáng tạo và tạo ra giá trị đột phá. Một trong những giải pháp đang ngày càng được chú ý và áp dụng rộng rãi chính là Tư duy thiết kế (Design Thinking). Vậy tại sao doanh nghiệp của bạn cần áp dụng Tư duy thiết kế? Hãy cùng khám phá những lý do then chốt và cách thức áp dụng phương pháp này một cách hiệu quả.
🎯 Xem thêm: Tư duy thiết kế: công cụ vạn năng áp dụng trong mọi lĩnh vực
Tại sao doanh nghiệp cần áp dụng Tư duy thiết kế?
1. Tạo ra sự đổi mới có ý nghĩa
Trong một thị trường bão hòa, việc tạo ra sự khác biệt là chìa khóa để tồn tại và phát triển. Tư duy thiết kế giúp doanh nghiệp nhìn nhận vấn đề từ góc độ mới, từ đó tạo ra những giải pháp đột phá.
Công ty Airbnb đã áp dụng Tư duy thiết kế để cải thiện trải nghiệm người dùng. Họ nhận ra rằng chất lượng hình ảnh về các căn hộ là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định đặt phòng của khách hàng. Thay vì chỉ đơn giản yêu cầu chủ nhà cung cấp hình ảnh chất lượng cao, Airbnb đã cử nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp đến chụp ảnh miễn phí cho các căn hộ. Kết quả là doanh thu từ những căn hộ này tăng gấp 2-3 lần, tạo ra giá trị cho cả chủ nhà và Airbnb.
2. Hiểu sâu nhu cầu khách hàng
Giai đoạn đồng cảm trong Tư duy thiết kế đòi hỏi doanh nghiệp phải thực sự lắng nghe và quan sát khách hàng, hiểu rõ nhu cầu, mong muốn và trải nghiệm của họ. Điều này giúp doanh nghiệp tạo ra sản phẩm và dịch vụ thực sự đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Ngân hàng DBS của Singapore đã áp dụng Tư duy thiết kế để cải thiện trải nghiệm mở tài khoản cho khách hàng. Thông qua việc quan sát và phỏng vấn khách hàng, họ nhận ra rằng quá trình mở tài khoản truyền thống mất quá nhiều thời gian và gây khó chịu cho khách hàng. DBS đã phát triển một hệ thống mở tài khoản trực tuyến mới, cho phép khách hàng hoàn tất quá trình chỉ trong 15 phút thay vì vài ngày như trước đây. Kết quả là số lượng tài khoản mới mở tăng đáng kể và sự hài lòng của khách hàng được cải thiện rõ rệt.
3. Giảm thiểu rủi ro trong phát triển sản phẩm
Quá trình tạo mẫu và kiểm thử lặp đi lặp lại trong Tư duy thiết kế cho phép doanh nghiệp nhanh chóng xác định và khắc phục các vấn đề tiềm ẩn trước khi đầu tư quá nhiều vào một ý tưởng.
Công ty Toyota đã áp dụng Tư duy thiết kế trong quá trình phát triển xe tự lái. Thay vì đầu tư hàng tỷ đô la vào việc phát triển một chiếc xe hoàn chỉnh, họ bắt đầu với những mô hình đơn giản để kiểm tra các khía cạnh cụ thể của công nghệ tự lái. Điều này cho phép Toyota nhanh chóng xác định và giải quyết các thách thức kỹ thuật, đồng thời hiểu rõ hơn về cách người dùng tương tác với công nghệ mới. Kết quả là Toyota đã tiết kiệm được đáng kể thời gian và chi phí phát triển, đồng thời tạo ra sản phẩm an toàn và đáng tin cậy hơn.
4. Thúc đẩy văn hóa đổi mới trong tổ chức
Tư duy thiết kế không chỉ là một phương pháp làm việc mà còn là một tư duy, một văn hóa. Khi được áp dụng rộng rãi trong tổ chức, nó khuyến khích mọi nhân viên tham gia vào quá trình đổi mới, tạo ra một môi trường làm việc năng động và sáng tạo.
Công ty 3M, nổi tiếng với văn hóa đổi mới, đã áp dụng Tư duy thiết kế trong toàn bộ quy trình phát triển sản phẩm của họ. Họ khuyến khích nhân viên dành 15% thời gian làm việc cho các dự án cá nhân và tổ chức các “hội chợ đổi mới” nội bộ để chia sẻ ý tưởng. Kết quả là 3M liên tục tạo ra các sản phẩm đột phá, với 30% doanh thu hàng năm đến từ các sản phẩm được phát triển trong 4 năm gần nhất.
5. Tăng cường khả năng cạnh tranh
Trong một thế giới kinh doanh ngày càng phức tạp và biến động, khả năng thích ứng nhanh với thay đổi là yếu tố sống còn. Tư duy thiết kế giúp doanh nghiệp phát triển tư duy linh hoạt, sẵn sàng đối mặt với thách thức và nắm bắt cơ hội mới.
Ngân hàng Capital One đã áp dụng Tư duy thiết kế để cạnh tranh trong lĩnh vực fintech đang phát triển nhanh chóng. Họ thành lập “Phòng thí nghiệm Thiết kế” nơi các nhóm đa ngành làm việc cùng nhau để phát triển và thử nghiệm các sản phẩm tài chính mới. Một trong những sản phẩm nổi bật là ứng dụng di động “Eno”, trợ lý ảo AI đầu tiên của ngân hàng, giúp khách hàng quản lý tài chính cá nhân một cách thông minh và hiệu quả. Nhờ đó, Capital One đã duy trì được vị thế cạnh tranh trong thị trường ngân hàng số.
6. Tối ưu hóa quy trình nội bộ
Tư duy thiết kế không chỉ áp dụng cho phát triển sản phẩm mà còn có thể được sử dụng để cải thiện các quy trình nội bộ của doanh nghiệp, từ đó nâng cao hiệu suất làm việc và sự hài lòng của nhân viên.
Công ty bảo hiểm Intuit đã áp dụng Tư duy thiết kế để cải thiện quy trình onboarding nhân viên mới. Thông qua việc phỏng vấn và quan sát nhân viên mới, họ nhận ra rằng quá trình onboarding truyền thống thường gây choáng ngợp và không hiệu quả. Intuit đã phát triển một chương trình onboarding mới, bao gồm các hoạt động tương tác, học tập dựa trên dự án và hệ thống mentoring. Kết quả là thời gian để nhân viên mới đạt được hiệu suất tối đa giảm từ 6 tháng xuống còn 2 tháng, đồng thời tỷ lệ giữ chân nhân viên cũng tăng lên đáng kể.
7. Xây dựng mối quan hệ bền vững với khách hàng
Tư duy thiết kế đặt trọng tâm vào việc hiểu sâu và đáp ứng nhu cầu của khách hàng, từ đó giúp doanh nghiệp xây dựng mối quan hệ lâu dài và bền vững với họ.
Công ty bán lẻ Nordstrom đã áp dụng Tư duy thiết kế để cải thiện trải nghiệm mua sắm của khách hàng. Họ nhận ra rằng khách hàng thường gặp khó khăn trong việc tìm kiếm sản phẩm phù hợp với phong cách cá nhân. Nordstrom đã phát triển dịch vụ “Trunk Club”, kết hợp giữa công nghệ và tư vấn cá nhân để cung cấp cho khách hàng những bộ trang phục được cá nhân hóa dựa trên sở thích và nhu cầu của họ. Dịch vụ này không chỉ tăng doanh số bán hàng mà còn tạo ra một nhóm khách hàng trung thành, sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn và thường xuyên hơn với Nordstrom.
Làm thế nào để áp dụng Tư duy thiết kế hiệu quả trong doanh nghiệp?
- Bắt đầu từ lãnh đạo: Để Tư duy thiết kế thực sự phát huy hiệu quả, nó cần được ủng hộ và thúc đẩy từ cấp lãnh đạo cao nhất. Lãnh đạo cần thể hiện cam kết với phương pháp này và tạo điều kiện cho nó phát triển trong tổ chức.
- Đào tạo và phát triển kỹ năng: Tổ chức các khóa đào tạo về Tư duy thiết kế cho nhân viên ở mọi cấp độ. Điều này giúp xây dựng một ngôn ngữ chung và phương pháp làm việc thống nhất trong toàn tổ chức.
- Tạo không gian cho sự sáng tạo: Thiết lập các không gian làm việc linh hoạt, khuyến khích sự tương tác và hợp tác giữa các bộ phận khác nhau trong tổ chức.
- Khuyến khích thử nghiệm và chấp nhận rủi ro: Xây dựng một văn hóa chấp nhận thất bại như một phần của quá trình học hỏi và phát triển. Khuyến khích nhân viên thử nghiệm ý tưởng mới mà không sợ bị phạt khi thất bại.
- Tích hợp vào quy trình làm việc: Đưa các nguyên tắc của Tư duy thiết kế vào các quy trình làm việc hàng ngày, từ họp nhóm đến đánh giá dự án.
- Đo lường và đánh giá: Xây dựng các chỉ số đánh giá hiệu quả của việc áp dụng Tư duy thiết kế, như tốc độ ra mắt sản phẩm mới, mức độ hài lòng của khách hàng, hay số lượng ý tưởng sáng tạo được đề xuất.
- Hợp tác với chuyên gia bên ngoài: Trong giai đoạn đầu, việc hợp tác với các chuyên gia Tư duy thiết kế bên ngoài có thể giúp doanh nghiệp nhanh chóng nắm bắt và áp dụng phương pháp này hiệu quả hơn.
Những thách thức khi áp dụng Tư duy thiết kế và cách vượt qua
Mặc dù Tư duy thiết kế mang lại nhiều lợi ích, việc áp dụng nó trong doanh nghiệp không phải không gặp thách thức. Dưới đây là một số khó khăn phổ biến và cách vượt qua:
1. Thay đổi tư duy và văn hóa tổ chức
Thách thức: Nhiều doanh nghiệp đã quen với cách làm việc truyền thống, việc chuyển sang một phương pháp mới có thể gặp phải sự phản kháng.
Giải pháp:
- Tổ chức các buổi chia sẻ về lợi ích của Tư duy thiết kế, sử dụng các ví dụ thành công từ các công ty khác.
- Bắt đầu với các dự án nhỏ, tạo ra những “chiến thắng nhanh” để xây dựng niềm tin và động lực.
- Khuyến khích lãnh đạo cấp cao làm gương trong việc áp dụng phương pháp mới.
Công ty IBM đã phải đối mặt với thách thức này khi họ quyết định áp dụng Tư duy thiết kế trên quy mô lớn. Họ đã triển khai chương trình đào tạo “IBM Design Thinking” cho hơn 100,000 nhân viên, tổ chức các hội thảo và thử thách thiết kế nội bộ để khuyến khích sự tham gia. Kết quả là IBM đã chuyển đổi thành công từ một công ty phần cứng truyền thống sang một nhà cung cấp giải pháp đám mây và AI hàng đầu.
2. Thiếu kỹ năng và kinh nghiệm
Thách thức: Nhiều nhân viên có thể chưa quen với các kỹ thuật và công cụ của Tư duy thiết kế.
Giải pháp:
- Đầu tư vào đào tạo toàn diện cho nhân viên.
- Tạo cơ hội cho nhân viên áp dụng những gì học được vào các dự án thực tế.
- Xây dựng một nhóm chuyên gia nội bộ để hỗ trợ và hướng dẫn các nhóm khác.
Ngân hàng PNC đã thành lập “PNC Experience Design Group”, một nhóm chuyên gia nội bộ về Tư duy thiết kế. Nhóm này không chỉ làm việc trên các dự án quan trọng mà còn đóng vai trò là mentor cho các nhóm khác trong tổ chức, giúp lan tỏa kiến thức và kỹ năng Tư duy thiết kế trong toàn ngân hàng.
3. Khó khăn trong việc đo lường kết quả
Thách thức: Các lợi ích của Tư duy thiết kế không phải lúc nào cũng dễ đo lường bằng các chỉ số tài chính truyền thống.
Giải pháp:
- Xây dựng bộ chỉ số đa dạng, bao gồm cả định tính và định lượng.
- Theo dõi các chỉ số dài hạn như sự hài lòng của khách hàng, tỷ lệ giữ chân khách hàng, và tốc độ đổi mới.
- Sử dụng các phương pháp như “Storytelling” để truyền đạt giá trị của Tư duy thiết kế.
Công ty bảo hiểm MetLife đã áp dụng Tư duy thiết kế để cải thiện trải nghiệm khách hàng. Họ không chỉ theo dõi các chỉ số truyền thống như doanh số bán hàng mà còn đo lường “Chỉ số Nỗ lực của Khách hàng” (Customer Effort Score) để đánh giá mức độ dễ dàng khi khách hàng tương tác với công ty. Sau khi áp dụng các giải pháp được phát triển thông qua Tư duy thiết kế, MetLife đã cải thiện đáng kể chỉ số này, dẫn đến sự gia tăng trong tỷ lệ giữ chân khách hàng và giá trị trọn đời của khách hàng.
Một số trích dẫn bạn nên tham khảo
“Chúng ta phải thiết kế theo cách mọi người cư xử, chứ không phải theo cách chúng ta mong muốn họ cư xử.” — Donald A. Norman
Trích dẫn tuyệt vời này của Donald A. Norman nêu bật mối nguy hiểm khi đưa ra giả định về người dùng của bạn! Tư duy thiết kế khuyến khích bạn thực sự đặt mình vào vị trí của khách hàng thông qua nghiên cứu tuyệt vời. Theo cách đó, bạn có thể đảm bảo rằng mình đang tạo ra những sản phẩm thực sự được mong muốn và cần thiết, chứ không phải những sản phẩm bạn nghĩ là được mong muốn và cần thiết.
Điều đó có nghĩa là tiết kiệm các nguồn tài nguyên quan trọng của bạn khỏi bị lãng phí vào một thiết kế không mong muốn.
“Không phải là ‘chúng ta đấu với họ’ hay thậm chí là ‘chúng ta thay mặt cho họ’. Đối với một nhà tư duy thiết kế, đó phải là ‘chúng ta với họ’” — Tim Brown, Tổng giám đốc điều hành và Chủ tịch của IDEO
Tim Brown, một trong những nhân vật lớn nhất trong thế giới tư duy thiết kế, tin rằng thiết kế sản phẩm và dịch vụ tốt là tạo ra mối quan hệ đồng cảm với người dùng của bạn. Bạn nên muốn giúp họ giải quyết vấn đề của họ!
“Chúng ta dành nhiều thời gian để thiết kế cây cầu, nhưng lại không dành đủ thời gian để suy nghĩ về những người đang đi qua cây cầu đó.” — Tiến sĩ Prabhjot Singh, Giám đốc Thiết kế Hệ thống tại Viện Trái đất
Một ví dụ tuyệt vời khác cho thấy sức mạnh của việc hiểu người dùng, Tiến sĩ Prabhjot Singh ở đây cho thấy chúng ta thường bị mắc kẹt trong cách của mình khi nói đến thiết kế. Đó là lý do tại sao việc lấy người dùng làm trung tâm có thể cho phép bạn tạo ra thứ gì đó thực sự sáng tạo.
“Nguyên lý chính của tư duy thiết kế là sự đồng cảm với những người mà bạn đang cố gắng thiết kế cho. Lãnh đạo cũng chính là điều tương tự — xây dựng sự đồng cảm với những người mà bạn được giao phó để giúp đỡ.” — David Kelley, Nhà sáng lập IDEO
Một nhân vật chủ chốt khác trong thế giới tư duy thiết kế, David Kelley cho thấy các kỹ năng có thể chuyển giao mà tư duy thiết kế tạo ra. Bạn không chỉ có thể tạo ra những sản phẩm tuyệt vời mà còn là một nhà lãnh đạo tuyệt vời!
“Thiết kế lấy con người làm trung tâm là một triết lý, không phải là một tập hợp các phương pháp chính xác, mà là triết lý cho rằng sự đổi mới phải bắt đầu bằng cách tiếp cận người dùng và quan sát các hoạt động của họ.” — Donald A. Norman, Đồng sáng lập Nielsen Norman Group
Design Thinking là một quá trình lặp đi lặp lại, không phải là một tập hợp các bước có thể tuân theo từng chữ cái. Như Donald Norman chỉ ra, nó liên quan nhiều hơn đến việc nắm bắt sự hiểu biết về người dùng của bạn, hơn là có một tập hợp các quy tắc để làm việc.
“Doanh nhân, tư duy thiết kế là khả năng tạo ra, mô tả và mang lại sự khác biệt của ngày mai, ngay hôm nay.” ― Onyi Anyado
Onyi Anyado cho rằng tư duy thiết kế mang lại cho bạn chìa khóa thành công trong tương lai. Và chúng tôi hoàn toàn đồng ý!
“Suy ngẫm là chủ đề cốt lõi của Tư duy thiết kế.” — Pearl Zhu
Cuối cùng, tư duy thiết kế không chỉ là xây dựng sự đồng cảm với người dùng của bạn: Mà là triển khai những hiểu biết đó. Trong suốt quá trình, đừng ngại thay đổi sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn dựa trên những gì bạn học được.
Bối cảnh kinh doanh ngày càng phức tạp và cạnh tranh, Tư duy thiết kế đã trở thành một công cụ không thể thiếu đối với các doanh nghiệp muốn duy trì vị thế cạnh tranh và phát triển bền vững. Bằng cách đặt con người vào trung tâm của mọi quyết định, Tư duy thiết kế giúp doanh nghiệp không chỉ giải quyết các vấn đề hiện tại mà còn dự đoán và đáp ứng những nhu cầu trong tương lai của khách hàng.
Việc áp dụng Tư duy thiết kế không phải là một quá trình đơn giản hay nhanh chóng. Nó đòi hỏi sự cam kết từ lãnh đạo, sự tham gia của toàn bộ tổ chức và một tư duy cởi mở, sẵn sàng thử nghiệm và học hỏi từ thất bại. Tuy nhiên, những doanh nghiệp đã thành công trong việc tích hợp Tư duy thiết kế vào DNA của tổ chức đều chứng kiến những kết quả đáng kể: từ sự gia tăng trong đổi mới sáng tạo, cải thiện trải nghiệm khách hàng, đến tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận.
Khi nhìn về tương lai, Tư duy thiết kế sẽ còn đóng vai trò quan trọng hơn nữa. Trong thời đại số hóa và trí tuệ nhân tạo, khả năng hiểu sâu nhu cầu con người và tạo ra những giải pháp sáng tạo sẽ là yếu tố quyết định sự thành công của doanh nghiệp. Những doanh nghiệp biết kết hợp sức mạnh của công nghệ với sự thấu hiểu sâu sắc về con người thông qua Tư duy thiết kế sẽ là những người dẫn đầu trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Vì vậy, câu hỏi đặt ra không phải là “Liệu doanh nghiệp của bạn có nên áp dụng Tư duy thiết kế hay không?”, mà là “Làm thế nào để áp dụng Tư duy thiết kế hiệu quả nhất trong bối cảnh cụ thể của doanh nghiệp bạn?”. Bằng cách bắt đầu hành trình này ngay từ hôm nay, doanh nghiệp của bạn sẽ đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai, nơi đổi mới sáng tạo và tập trung vào con người là chìa khóa để thành công.
